KLOMPE, ’T WOANSKIP EN FRYSK GASTVRIJHEID (SC Cambuur - SC Heerenveen)
DE FRIESE DERBY: SC CAMBUUR – SC HEERENVEEN 0 - 1
De wedstrijd die, in Nederland, bij mij toch wel hoog aangeschreven staat is de derby tussen De Geelblauwen en de Superfriezen. 058 tegen DKV (Dertig kilometer verderop). De stad tegen de provincie. Voor mijn bezoek aan SC Cambuur staat maar één wedstrijd op mijn lijstje die ik moet bezoeken. Zonder enige twijfel is dat de derby van Fryslân. De Friese derby in Leeuwarden is, een bekerfinale niet meegerekend, één van de snelst uitverkochte voetbalwedstrijden van Nederland. Vorig seizoen verkocht de derby in welgeteld twee minuten uit. Een jaar eerder hadden de Cambuurfans meer tijd, wel vijf minuten om precies te zijn. Of het de meest beladen wedstrijd van Nederland is weet ik nog niet. Dat gaan we meemaken. Bij het uitzoeken van de Nederlandse derby’s was dit de wedstrijd die ik met rood omcirkelde in de agenda. Uiteraard is ook deze derby uitverkocht! Dit keer, omdat het nieuwe ticketsysteem problemen gaf, binnen een paar uur. Het is een hele tour geweest, maar ik heb een ticket.
Al vroeg vertrek ik richting Cambuur om met Hugo, een groundhopper en Cambuur fan, een rondje door Leeuwarden te maken. Altijd leuk om ervaringen uit te wisselen en alvast sfeer te proeven voorafgaand aan de derby. Voor aanvang van de derby staat Sportclub Cambuur op een voorlaatste plaats en een overwinning is noodzakelijk om uit de degradatiezone te komen. Dat Cambuur zo laag staat is ook een extra reden om dit jaar de Friese derby te bezoeken. Hoewel nog niets is beslist, kan het wel eens de laatste derby zijn voor de komende jaren. Als het zo doorgaat kan ik Hugo volgend jaar een rondleiding geven door het mooie Dordrecht. Tijdens onze tour door Ljouwert, die ons leidt lang de scheve Oldenhove, het statussymbool van de Friese hoofdstad, horen we af en toe een mooie vuurwerkbom en gezang van de supporters die vanaf het centrum naar het stadion wandelen. Een corteo naar het stadion en het bezoeken van de laatste training zijn kenmerken van een derby. Op de dag voor de derby gaat het goed mis. Zoals dit jaar eigenlijk alles mis gaat bij de Friezen met een geel hart. Een rookbom komt tot ontploffing wanneer een steward, niet al te slim van de vrouw, de rookbom wil wegtrappen. De steward wordt met spoed naar het ziekenhuis gebracht. We wandelen verder door het centrum, langs de Waag en ook langs de Potmarge, de singel waar het bekende woanskip ooit heeft gelegen. We vervolgen onze weg door een wijk en naar het stadion. De lichtmasten doemen al op tussen de huizen. Een prachtig gezicht. Cambuur heeft een mooi stadion met vier losse tribunes. Het enige nadeel is dat het stadion maar een capaciteit heeft van 10.000 man.
Eén van de mooiste details van deze derby is dat beide trainers geboren en getogen zijn in Fryslân. Het was dan ook een mooi moment toen ik hoorde dat Foppe de Haan het seizoen bij Heerenveen af gaat maken. De interimtrainer had, na vertrek van Dwight Lodeweges, aangegeven een paar wedstrijden te coachen. Tot de kerst zou hij absoluut niet blijven. Nu zit hij, na de winterstop, gewoon weer op de bank als coach in de derby van Fryslân. De trainer bij Cambuur, Henk de Jong, is eveneens een nuchtere Fries. Zijn uitspraak: ‘De derby is met afstand de mooiste wedstrijd van het seizoen’ staat nog steeds bovenaan op mijn website. Twee trainers die het belang van deze wedstrijd maar al te goed kennen. De voorganger van Foppe, Dwight Lodeweges, had dat al ervaren toen hij de overstap maakte van Camuur naar Heerenveen. Het werd hem, op zijn zachtst gezegd, niet in dank afgenomen. Ook Lukas Bijker kreeg het zwaar te verduren. De speler keerde voor het eerst terug in het Cambuur Stadion. 'Dit keer in het shirt met de mislukte hartjes zoals de Cambuurfans zeggen.
De betaald voetbalclub SC Cambuur is, met zijn oprichting in 1964, nog vrij jong. Al ligt de oorsprong van de Geelblauwen bij VV Leeuwarden, opgericht in 1917. Volgens de verhalen speelden de leden van de VV hun wedstrijden in de beginjaren op klompen, vandaar dat ze de bijnaam De Klomp kregen. Het logo bestond dan ook uit een rode klomp. Door een scheiding tussen het amateur- en het betaalde voetbal werd Cambuur opgericht. VV Leeuwarden ging verder bij de amateurs. De naam Cambuur is overigens afkomstig van de familie Van Cammingha, die hun burcht op de plek hadden staan waar nu het stadion staat. De wijk waar het stadion werd gebouwd heet ook niet geheel toevallig de Cambuursterhoek. Het logo van SC Cambuur is een nieuwere versie van het familiewapen van de familie Van Cammingha. Persoonlijk vind ik het wapen van Cambuur niet mooi. Dat komt mede door de zwarte vlakken in het wapen die kammen moeten voorstellen. De geschiedenis achter het logo is dan wel weer leuk om te weten.
De eerste Friese derby zoals we die nu kennen werd gespeeld in het jaar 1964, het eerste jaar dat Cambuur meespeelde in het betaalde voetbal. In de Tweede Divisie A weet Cambuur dat seizoen thuis met 4-1 te winnen van Heerenveen. Ook in Heerenveen weet Cambuur viermaal te scoren. In het eerste jaar wordt Cambuur ook nog eens kampioen. Twee overwinningen op de rivaal en een kampioenschap is geen slechte start in het oprichtingsjaar. Helemaal juist is deze informatie niet omdat voorloper VV Leeuwarden de jaren ervoor ook al tegen Heerenveen speelde. De eerste ontmoeting die ik kan vinden tussen VV Leeuwarden en Heerenveen is in het jaar 1937. In dat jaar winnen de Galgelappers met 3-6 in Heerenveen. Ik vrees dat ik zoveel doelpunten niet ga meemaken in deze derby. Leeuwarden eindigde dat seizoen overigens wel hoger dan rivaal Heerenveen. Dat de derby de laatste jaren echt leeft, heeft te maken met het feit dat de Friezen 13 seizoenen hebben moeten wachten op de Friese derby. Tussen 2000 en 2013 speelde SC Cambuur in de Eerste Divisie om in 2013 terug te keren met een kampioenschap. De laatste twee derby’s in Cambuur werden eveneens gewonnen door de Geelblauwen.
Heerenveen wil zich profileren als de club van de provincie. Cambuurfans voelen zich hierdoor op het tweede plan gezet en zetten zich af tegen het Friese gevoel. Vooraf had ik het idee dat Cambuurfans ook echt allemaal anti-Fries zouden zijn, maar niets blijkt minder waar. De anti-Friese leuzen worden vooral gebruikt tegen SC Heerenveen en niet zozeer als een algemene gedachte. De Leeuwarders voelen zich absoluut trotse Friezen. De rivaliteit is pas sinds de laatste jaren. In 1988, als beide clubs in de Eerste Divisie spelen, is zelfs even sprake van een fusie. Cambuur en Heerenveen zouden verder gaan onder de naam FC Friesland om zo één sterke Friese club te krijgen in de Eredivisie. Het plan gaat niet door en als de Blauwwitten in 1990 toch naar de Eredivisie promoveren, dan is een fusie niet meer nodig. SC Heerenveen is de sterkste Friese club geworden en heeft de hulp van Cambuur niet meer nodig. De rivaliteit is geboren!
De hit ‘Tsunami’ klinkt nergens beter dan in het Cambuur Stadion. Op alle tribunes staan de fans te springen. Zelf sta ik op de Zuid Tribune, een wat rustigere zijde van het stadion, om vandaaruit een mooi overzicht te hebben op de sfeeracties, die op alle tribunes worden tentoongesteld. Prachtige doeken die eigenlijk veel te snel worden opgerold. Op de Noord Tribune is een spandoek zichtbaar met de tekst ‘Nightmare’. Die nachtmerrie is misschien op de Cambuurfans zelf gericht, want het komt niet alleen kwaliteit te kort tegen Heerenveen, het moet ook vrezen voor rechtstreekse degradatie. Drie maal is scheepsrecht zullen ze in Heerenveen gedacht hebben. Na twee nederlagen in de derby in Ljouwert is het Heerenveen dat met de winst, het minimale verschil van 0-1, naar huis gaat. Met een prachtig doelpunt van Arber Zeneli nemen de Blauwwitten drie punten mee naar Heerenveen. Een domper voor Wouter, redacteur bij Panenka magazine en Cambuurfan in hart en nieren, bij wie ik derby-day afsluit met een lekkere lasagne. Ondanks de nederlaag van de thuisclub heb ik toch genoten van de sfeer en de Ljouwertse gastvrijheid.
31-01-2016
'48 0 - 1 Arber Zeneli
Stadion: Cambuur Stadion
Toeschouwers: 10.000
Comments