KÖHLENPOTT-DERBY IN DE STAD VAN DUIZEND VUREN (FC Schalke 04 - Borussia Dortmund)
KÖHLENPOTT-DERBY FC SCHALKE 04 - BORUSSIA DORTMUND 2 - 2 Een gemiddeld verslag van een groundhopper die naar Duitsland gaat zal veel zinnen besteden aan zijn beleving van het eten van een brat- of currywurst en het drinken van halve liters bier. Dat wilde ik niet doen, maar vandaag ontkom ik hier toch niet aan. Tussen alle Duitse Schalke fans loop ik met een bakje curryworstjes, saus en een brötchen naar een mooi stukje gras om aldaar, met mijn gezicht in de zon, te genieten van mijn pintje en het Duitse stadionvoer. Terwijl ik wil gaan zitten kom ik in de knel met mijn coördinatie en de zwaartekracht. Het bakje met saus had een heel klein randje en voor ik het wist zat een groot deel van mijn rechterbroekspijp onder de troep. Het ‘Scheiße BVB’ wat ik veelal om mij heen hoor krijgt wel een heel aparte lading op deze manier. Met veel kunst en vliegwerk krijg ik mijn broek enigszins schoon en ben ik blij dat we kaartjes hebben voor de Nordkurve, de staantribune in de Veltins-Arena, thuishaven van FC Schalke 04. Op een staantribune valt je broek toch niet op.
Die Königsblauen bezoeken we natuurlijk het liefst met de Kohlenpott-derby tegen de aartsrivaal uit Dortmund. De kaarten worden geregeld via een supporter van FC Twente die ook nog eens veel connecties heeft bij Schalke 04.
In het Ruhrgebied worden meerdere derby’s gespeeld tussen de bovengenoemde ploegen en MSV Duisburg, Vfl Bochum en Rot-Weiss Essen. De grootste en meest beladen derby is de wedstrijd tussen FC Schalke 04 en Borussia Dortmund. Het is niet alleen de meest beladen derby in het Ruhrgebied, maar ook één van de meest beladen derby’s van Duitsland. Geen enkel duel bezorgt een grotere hartslag bij de fans dan de burenruzie in het Ruhrgebied. De afstand tussen het Westfallenstadion van Dortmund en de Veltins-Arena van Schalke 04 is ook maar een kleine 25 kilometer. Beide steden liggen langs de rivier de Ruhr, een zijrivier van de Rijn. De naam Revier-derby wordt daarom ook vaak gebruikt. Het is wel leuk om te weten dat beide clubs vroeger nog met elkaar bevriend waren en Borussia Dortmund speelde zelfs in de kleuren blauw en wit. FC Schalke 04 speelde in de beginjaren zelfs in het geel en dat verzin ik niet. Pas vanaf de jaren 70 groeit de afkeer richting FC Schalke 04. Het woord matchfixing was misschien nog niet eens bekend, maar uit onderzoek bleek dat FC Schalke 04 een aantal wedstrijden opzettelijk verloor. Het Bundesligaschandaal was een grote omkoopaffaire in Duitsland tijdens het seizoen 1970/71 waarin een aantal ploegen ten koste van alles degradatie wilden voorkomen. FC Schalke 04 had, volgens verschillende bronnen, 40.000 Duitse Mark over om met 1-0 te verliezen van Arminia Bielefeld, dat hevig was verwikkeld in een degradatiestrijd. Elke speler zou ongeveer 2300 Mark ontvangen. De onderhandelingen tussen Arminia Bielefeld en MSV Duisburg verliepen wat stroever en daar ontvangt een speler 60.000 Duitse Mark om dit onder zijn teamgenoten te verdelen en zo de wedstrijd opzettelijk te verliezen. Een paar weken na de winst op FC Schalke 04 verliest Arminia Bielefeld toch van MSV Duisburg. Het wordt zelfs 4-1 en de betreffende speler betaalt na afloop het grootste deel van het geld terug, behalve het deel wat voor hem bestemd zou zijn. Nadat het schandaal aan het licht komt, worden een aantal spelers van Schalke geschorst en een aantal teams worden alsnog teruggezet naar de lagere regionen. Met de jaren groeit de rivaliteit. In 2012 worden 200 arrestaties verricht nadat supporters van beide ploegen met elkaar in gevecht kwamen. Meer dan 1000 man politie en ME was op deze wedstrijd afgekomen.
In Didam, vlakbij de Duitse grens, heb ik afgesproken met Wouter, mijn Friese maat, om vandaar verder te carpoolen naar Gelsenkirchen, vroeger ‘stad der duizend vuren’ genoemd vanwege de vele industrie en ovens. Het was één van de belangrijkste kolensteden in Duitsland. Tijdens de industriële revolutie waren vooral de steenkoolmijn en de staalindustrie de belangrijke takken die zorgden voor de werkgelegenheid in het Ruhrgebied. Al sinds de Middeleeuwen kende men kleinschalige koolwinning. Onze eerste stop is daarom ook bij het Nordsternpark waar een oude steenkoolmijn staat. Momenteel is de mijn buiten gebruik. Het mijncomplex dankt zijn naam aan het feit dat het in 1866 de noordelijkste kolenmijn van het Ruhrgebied was. Ruim honderd jaar later wordt de mijn gesloten. Van het Nordsternpark is het nog geen kwartier rijden naar het stadion. De auto parkeren we ten noorden van het stadion en we lopen via het oude Parkstadion, tot 2001 de thuisbasis van Die Königsblauen, naar de Veltins-Arena.
Ruim anderhalf uur voor aanvang is het al enorm druk om en rond het stadion en tussen het blauwe geweld zien we verrassend genoeg ook een aantal Dortmundfans. Het lijkt heel gemoedelijk, maar ik zie dat één van de Dortmund fans tijdens het voorbijgaan een flinke groen fluim ontvangt uit de mond van een FC Schalkefan. Na het avontuur met de curryworst wandelen we het stadion in en worden we, vanwege de drukte, al naar de zijkant van de Nordkurve gestuurd.
De allereerste derby wordt gespeeld in 1925. FC Schalke 04 wint in Herne met 4-2 van de rivaal. Zowel Schalke 04 als Borussia Dortmund zijn ook aanwezig bij de eerste versie van de Bundesliga in 1963. De jaren daarvoor bestond de Duitse competitie uit verschillende deelgebieden die aan het einde van het seizoen een kampioen hadden. Die kampioenen speelden dan weer onderling voor het Duitse kampioenschap. In de eerste nationale competitie in 1963 krijgen de Duitsers een kampioen uit Noordrijn-Westfalen. Verassend genoeg is dit niet Schalke 04 of Borussia Dortmund, maar FC Köln. De twee wedstrijden tussen de rivalen worden door Dortmund gewonnen. FC Schalke 04 wint 7 maal het Duitse kampioenschap, waarvan het laatste alweer dateert van 1958. Borussia Dortmund heeft één kampioenschap meer, maar heeft ook een Champions League en een Europa Cup II in de prijzenkast staan. Maar zoals de Dortmundfan zegt: ‘het winnen van de derby is veel belangrijker dan een kampioenschap’. Een paar dagen voor de derby speelde Dortmund nog met 1-1 gelijk tegen Liverpool in de kwartfinale van de Europa League. Omdat de derby precies tussen de tweeluik tegen Liverpool in valt staat Dortmund met een B-elftal aan de aftrap. Mkhitaryan, Aubameyang, Gundogan, Reus en zelfs keeper Weidenfeller zitten op de bank. Bij Schalke staat Klaas-Jan Huntelaar in de spits. Toch wel leuk, een derby met een Nederlands tintje.
Bij de opkomst van de spelers klinkt het clublied van FC Schalke, gaan de sjaaltjes in de lucht en zien we op de schermen boven ons oude beelden van mijnwerkers die zwoegen in het donker. De wedstrijd kan beginnen en het was de eerste helft vooral zwoegen voor de toeschouwers. Elk woord over de eerste helft is één te veel, maar na rust wordt alles goedgemaakt. Na 48 minuten krijgen die Schwarzgelben het stadion stil. Kagawa zorgt met een schitterende stift voor de openingstreffer. Ingetogen geniet ik van het wonderschone doelpunt. Ik heb vandaag geen voorkeur, maar klappen op de Nordkurve voor een doelpunt van de rivaal is misschien niet heel handig. Drie minuten later ontvangen we een bierdouche als Leroy Sané de gelijkmaker binnenschiet. De saaie eerste helft is helemaal uit mijn gedachten en het publiek gaat achter de ploeg staan. Het spel is op de wagen en even later kopt Matthias Ginter Die Borussen opnieuw naar een voorsprong na slap verdedigen van Die Knappen. Borussia Dortmund had al een overwicht en met invallers Mkhitaryan, Aubameyang en Gundogan lijkt Dortmund door te willen drukken en drie punten mee naar Dortmund te nemen. Na 65 minuten staat iedereen op de banken. Klaas-Jan Huntelaar is neergehaald in het strafschopgebied en de scheidsrechter legt de bal op de stip. De Nederlander twijfelt niet en schiet de penalty onberispelijk binnen. Wederom sta ik te genieten, maar nu kan ik wel klappen en krijg ik high-fives van onbekende Duitsers om mij heen.
De Kohlenpott-derby is onbeslist, maar met vier doelpunten hebben we genoten. Beladen was het vooral tijdens de tweede helft toen de spelers van Dortmund tijdens het nemen van een corner werden bekogeld met muntjes, vlaggenstokjes en bier. Na een geslaagde middag inclusief werelddoelpunt van Kagawa, een treffer van The Hunter en een broek met curryvlekken knallen we de autobahn op richting Nederland.
10-04-2016
'48 0 - 1 Sinji Kagawa
'51 1 - 1 Leroy Sané
'56 1 - 2 Matthias Ginter
'66 2 - 2 Klaas-Jan Huntelaar
Stadion: Veltins-Arena
Toeschouwers: 61.670